‘Phát ngôn làm người thứ ba’ của diễn viên Kiều Thanh vi phạm luật gì?

Kiều Thanh còn không ngần ngại tuyên bố “vợ cả” rất ngưỡng mộ cô. Dư luận đang đặt ra câu hỏi, công khai vi phạm Luật hôn nhân gia đình, liệu Kiều Thanh phải đối mặt với án nào? Danh hiệu nghệ sỹ ưu tú được phong tặng của cô có bị tước?

rao đổi với Báo Phụ nữ Việt Nam xung quanh vấn đề này, luật sư Đặng Thành Chung (Công ty Luật An Ninh) cho biết: Đối với trường hợp của diễn viên Kiều Thanh, hành vi qua lời chia sẻ của cô là hành vi vi phạm chế độ hôn nhân và gia đình. Hành vi này có thể bị xem xét xử phạt hành chính hoặc xử lý hình sự tùy theo tính chất và mức độ vi phạm.

Về xử lý hành chính, Điều 48 Nghị định số 110/2013/NĐ-CP ngày 24/9/2013 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp, hành chính tư pháp, hôn nhân và gia đình, thi hành án dân sự; phá sản doanh nghiệp, hợp tác xã của Chính phủ quy định về việc xử phạt hành vi vi phạm quy định về cấm kết hôn, vi phạm chế độ hôn nhân một vợ, một chồng; vi phạm quy định về ly hôn. Cụ thể, tại các điểm a, b, c khoản 1 điều 48 quy định rõ mức phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với người đang có vợ hoặc đang có chồng mà kết hôn với người khác, chưa có vợ hoặc chưa có chồng mà kết hôn với người mà mình biết rõ là đang có chồng hoặc đang có vợ; người đang có vợ hoặc đang có chồng mà chung sống như vợ chồng với người khác; người chưa có vợ hoặc chưa có chồng mà chung sống như vợ chồng với người mà mình biết rõ là đang có chồng hoặc đang có vợ.

Về xử lý hình sự, tại Điều 182 Bộ luật hình sự 2015 quy định Tội vi phạm chế độ một vợ, một chồng. Cụ thể, người đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc người chưa có vợ, chưa có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người mà mình biết rõ là đang có chồng, có vợ thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến một năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến một năm: Làm cho quan hệ hôn nhân của một hoặc hai bên dẫn đến ly hôn; Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm.

Nhưng cũng cần lưu ý là người có hành vi “chung sống như vợ chồng” theo quy định trên chỉ bị truy cứu trách nhiệm hình sự nếu hành vi “chung sống như vợ chồng” này phải làm cho quan hệ hôn nhân của một hoặc hai bên dẫn đến ly hôn; người có hành vi “chung sống như vợ chồng” này đã bị xử phạt hành chính về hành vi này mà còn vi phạm.

Trong tình huống này, để truy cứu trách nhiệm hình sự đối với diễn viên Kiều Thanh thì cần phải có đầy đủ các cấu thành tội phạm như luật định và phải do cơ quan điều tra có thẩm quyền xem xét, điều tra, khởi tố theo đúng quy định của pháp luật.

Được biết, vợ chồng của người đàn ông được cho là đang chung số với diễn viên Kiều Thanh đã ly thân, trên thực tế không còn quan hệ vợ chồng nhưng theo quy định của pháp luật, khi chưa ly hôn thì vẫn là vợ chồng hợp pháp. Việc diễn viên Kiều Thanh chung sống với người đàn ông này là vi phạm luật hôn nhân gia đình. “Tình ngay lý gian” nên diễn viên bị dư luận lên án dù được “bà cả” yêu quý, tôn trọng và vun đắp cho mối quan hệ của hai người.

Liên quan đến một số ý kiến cho rằng phát ngôn của diễn viên Kiều Thanh như vậy cần xem xét tước danh hiệu nghệ sĩ ưu tú, luật sư Đặng Thành Chung nêu quan điểm: Theo quy định hiện hành tại Nghị định 89/2014/NĐ-CP về xét tặng danh hiệu “Nghệ sĩ nhân dân”, “Nghệ sĩ ưu tú” thì nghị định không có điều khoản nào đề tập đến việc tước danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân, Nghệ sĩ ưu tú đã được phong tặng.

Ở cấp độ thông tư thì năm 2007, Bộ Văn hoá - Thông tin (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) có ban hành Thông tư 24/2007/BVHTT hướng dẫn về việc xét tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân, Nghệ sĩ Ưu tú. Điều 11 của Thông tư có quy định "Tước danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân, Nghệ sĩ Ưu tú", cụ thể: "Cá nhân được tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân, Nghệ sĩ Ưu tú mà vi phạm pháp luật bị Toà án kết án tù thì bị tước danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân, Nghệ sĩ Ưu tú; Người nào gian dối trong việc kê khai thành tích để được xét tặng danh hiệu nghệ sĩ thì bị huỷ bỏ quyết định phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân, Nghệ sĩ Ưu tú và bị thu hồi hiện vật và tiền thưởng đã nhận; tuỳ theo tính chất, mức độ vi phạm mà còn bị xử lý kỷ luật, xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự. 

Tuy nhiên, khi Chính phủ ban hành Nghị định 89/2014/NĐ-CP thì vấn đề hiệu lực của Thông tư 24/2007/TT-BVHTT cần phải xem xét. Nếu Thông tư được xác định hết hiệu lực thì không thể áp dụng các quy định về tước danh hiệu đối với nghệ sĩ Kiều Thanh. Trong trường hợp một số điều của Thông tư vẫn có hiệu lực (trong đó có quy định về tước danh hiệu) thì cũng cần phải có bản án hình sự của tòa án đã có hiệu lực pháp luật thì mới xem xét việc tước danh hiệu của nghệ sĩ này. 

Thiết nghĩ, là người của công chúng lại được phong tặng danh hiệu nghệ sỹ ưu tú, Kiều Thanh nên thận trọng hơn trong mối quan hệ cá nhân và những phát ngôn của mình. Nếu thật lòng yêu nhau, người đàn ông được nữ diễn viên gọi là “chồng” nên sớm ly hôn để danh chính ngôn thuận với diễn viên Kiều Thanh, không nên để dư luận thiếu đi sự đồng tình.

 Diễn viên Kiều Thanh sinh năm 1981 tại Hà Nội, cô nổi tiếng với vai Trà “cave” trong phim Phía trước là bầu trời. Sau nhiều năm vắng bóng, cô tái xuất với vai diễn trong phim Hoa hồng trên ngực trái sắp lên sóng VTV3. Bên lề buổi họp báo ra mắt phim, cô đã chia sẻ với truyền thông về việc mình đang là vợ hai và khẳng định: "Tôi là người thứ 3 đấy, các bạn hãy sống như tôi đi, được vợ cả yêu quý đi? Tôi muốn là người đi tiên phong làm người thứ 3, phá bỏ suy nghĩ về người thứ 3 là xấu đi. Bởi vì người thứ 3 như tôi, chỉ mang lại điều tốt đẹp cho gia đình. Cả gia đình nhà chồng cảm ơn tôi, vợ anh ấy cảm ơn tôi, các con người ta yêu quý tôi thì tôi tự tin nói điều ấy.

Mọi người đang có định kiến về con giáp thứ 13 nên mới có những suy nghĩ tiêu cực, chứ mọi việc đều có nguyên nhân, ai cũng có một hoàn cảnh riêng".

Ngay sau khi chia sẻ của Kiều Thanh được đăng tải, một làn sóng tẩy chay nữ diễn viên đã diễn ra khắp cộng đồng mạng. Cô bị chỉ trích là phá hoại gia đình người khác và cổ vũ lối sống không văn minh. Đặc biệt trên trang cá nhân của Kiều Thanh, rất nhiều khán giả đã vào bày tỏ bức xúc: “Kẻ thứ ba có gì vẻ vang đâu mà chị ta lại có thể nghêng ngang tuyên bố như thách thức người khác vậy chứ! Lại còn là nghệ sĩ ưu tú nữa đó!”, “Chị ơi, chị là nghệ sĩ, chị là người của công chúng, chị phát ngôn cái gì là ảnh hưởng không chỉ bản thân, gia đình chị mà cả một thế hệ đấy”…

Trước phản ứng của dư luận, diễn viên Kiều Thanh đang "im hơi lặng tiếng" và không có câu trả lời nào.

Viết bởi luật sư Đặng Thành Chung- Giam đốc công ty luật An Ninh( đoàn luật sư TP Hà Nội)